Jaką wybrać siatkę celowniczą w lunecie?

W tym artykule dowiesz się wszystkiego co musisz wiedzieć o krzyżach i siatkach celowniczych. Siatka celownicza jest zazwyczaj albo naniesiona na szkło lunety albo też wtopiona w szkle w lunetach klasy premium by zapewnić strzelcowi gwarancję stabilnego utrzymywania zera. Aby prawidłowo używać celownika lunety celowniczej, musisz najpierw skupić go na swoim oku. Skieruj prawidłowo zamontowaną lunetę celowniczą na dany punkt z najwyższą mocą lunety i wyreguluj ostrość przednim pierścieniem.

Podstawowe siatki celownicze

Najbardziej podstawowe siatki oferują po prostu punkt celowniczy. Drobne krzyżyki, Duplex, Nikoplex, Heavy Duplex, czy jakkolwiek chce je nazwać producent. Wszystkie dają ci centralny punkt celowania. Grubsze siatki wyświetlają się lepiej w słabym świetle lub na ruchliwym tle, takim jak liście, i pomagają przyciągnąć wzrok w kierunku środka pola widzenia. Te typy celowników są najczęściej używane w lunetach myśliwskich, gdzie dodatkowa precyzja nie jest priorytetem. Z drugiej strony cienkie krzyże nitkowe mogą być prawie niewidoczne na ruchliwym tle, ale doskonale nadają się do precyzyjnego strzelectwa ze względu na niewielkie pole celu, który zakrywa celownik.

Istnieją lunety z celownikiem umieszczonym w pierwszej lub drugiej płaszczyźnie - rozróżnimy je jako SFP (second focal plane) i FFP (first focal plane). Większość lunet produkowana jest w drugim planie. Oznacza to, że siatka nie wydaje się większa wraz ze wzrostem powiększenia, tylko twój cel. Lunety z siatką w pierwszym planie zwiększają rozmiar krzyżyka z celem. Lunety celownicze FFP oferują najlepsi producenci tacy jak Vortex Optics, Leupold, Swarovski Optik i inni.

Siatki celownicze BDC z kompensacją spadku kuli

Najpopularniejsze siatki oferowane obecnie przez prawie wszystkich producentów mają w sobie coś w rodzaju siatki BDC (kompensacji spadku pocisku). W przypadku lunet drugiej płaszczyzny powiększenie musi być ustawione na określoną moc, aby siatka była miarodajna, a do ich prawidłowego użycia potrzebne są znane odległości.

 

Niektóre bardzo popularne obecnie lunety celownicze z siatkami kompensacyjnymi to Vortex Crossfire II, Vortex Viper HS / HST / HSLR, Leica Magnus  czy też niektóre lunety Leupold. Należy pamiętać, że istnieje wiele rodzajów siatek BDC i każda ma swój unikalny sposób na kompensację spadku kuli. Dla każdej siatki kompensacyjnej wymagany jest pewien sposób oszacowania zasięgu. Dlatego przy korzystaniu z siatki BDC powinniśmy mieć przy sobie dalmierz laserowy, chyba że potrafimy skutecznie określić dystans 100, 200 i 300 metrów. Siatka BDC nie gwarantuje skuteczności, gdyż musimy wziąć pod uwagę wiatr i nachylenie powierzchni.   

Siatka celownicza MilDot

Niektóre siatki, takie jak siatka MilDot, mogą również być używane do obliczania odległości. Mil oznacza milradian czyli 1/1000 radiana. Odległość miedzy kropkami wynosi zazwyczaj 1 miliradian (tak jest w Vortex Viper 6.5-20x50) - odchylenie wynosi zatem 10 cm na każde 100 metrów. Jeżeli zatem żołnierz widzi człowieka (zakładamy że jego wysokość wynosi 180cm) z daleka którego zakres obejmuje 3 miliradiany możemy zatem oszacować jego odległość 180/3 = 60 cm. 60 cm odpowiada zatem odległości 600 metrów.

 

Siatka Fine Crosshair (SCR-1)

Jest to standardowa siatka celownicza, w której linie mają tę samą szerokość na całym obrazie celownika. Są one najlepsze ze względu na łatwość użycia i dużą dokładność, ale można je łatwo zgubić w strzelaniu dynamicznym ze względu na cienkość lini. Z tego powodu ta siatka nie jest najlepsza do polowania w wysokich zaroślach. Celowniki są popularne wśród strzelców wyczynowych i zawodowych ze względu na ich zdolność do zapewniania bardzo precyzyjnego punktu celowania. Najbardziej popularną lunetą celowniczą z tą siatką jest luneta Vortex z serii Vortex Golden Eagle.

 

Standardowe siatki z punktem

Są to siatki celownicze z kropką pośrodku lub okręgiem wokół środka krzyża. Kropka i okrąg mają przyciągać oko do środka siatki w celu szybszego wykrywania celu i precyzji. Siatki punktowe są używane do strzelectwa sportowego, a także do polowań na szybko poruszającą się zwierzynę, taką jak dziki czy lisy.

 

Siatka celownicza Duplex / Wide Duplex / Heavy duplex / Firedot Duplex

Siatki typu duplex (lub plex) to standardowe celowniki punktowe, ale z bardzo mocnymi słupkami zewnętrznymi. Te słupki są znacznie grubsze niż sam celownik, który kieruje oko strzelca do środka. Świetnie nadają się również do polowania w zaroślach, ponieważ pogrubione słupki zewnętrzne zapewniają, że cienki celownik jest znacznie bardziej zauważalny dla oka użytkownika. Są świetne do polowania na wszystko, w tym na grubego zwierza. Siatka Firedot duplex posiada dodatkowo podświetlaną kropkę.

 

Siatka Horus Tremor 3

Siatka celownicza TReMoR3 służy do szybszego strzelania. Precyzja "1st - Speed Shooting Formula" jest wbudowana w uchwyt uniesienia celownika, co umożliwia jeszcze szybsze strzelanie. Udowodniono w praktyce, że obliczanie wpływu wiatru na trajektorie lotu kuli jest łatwiejsze. Siatka pozwala również bardzo szybko celnie namierzyć cele. Występuje najczęściej w wersji podświetlanej.

Siatka celownicza Horus H59

Siatka celownicza Horus H59 jest oparta na Milliradianach (mrad). Ten system o znanym rozmiarze docelowym pozwala strzelcowi na użycie współczynników kąta do określenia odległości celu z niezawodną dokładnością. Jeden mrad leży na wysokości 10 cm na każde 100 metrów . Ten system zapewnia strzelanie z punktami odniesienia do określenia odległości do celu i nie wymaga konieczności dostosowywania wieżyczek wiatru.

 

 

Niemieckie siatki celownicze

Niemcy nieco inaczej podchodzili do siatki produkując swoje lunety celownicze. Celowniki niemieckie "German" powstały w II wojnie światowej , dlatego są najmniej skomplikowane ze wszystkich celowników. Nie oznacza to jednak, że nie sprostają współczesnym wymaganiom, a wręcz przeciwnie mogą swoją prostotą okazać się doskonałym wyborem. Na rynku z krzyżami niemieckimi można znaleźć lunety Nikon lub też lunety Vortex z siatką V-Plex 

Niemiecki krzyż German nr 1

Ma pojedynczy słupek, który dochodzi do ostrego punktu i wznosi się pionowo od dołu obrazu celownika do środka. Istnieją również pogrubione, kwadratowe słupki, które pojawiają się z prawej i lewej strony widoku celownika. Słupki boczne nie łączą się ze słupkiem środkowym jak siatkowa siatka przewodowa, ale mają na celu przyciąganie oka użytkownika do środka.

 

Niemiecki krzyż German A4

jest prawie identyczny jak celownik podwójny. Jedyną prawdziwą różnicą jest to, że "german" A4 nie ma ośmielonego górnego słupka. Krzyżyk ma tę samą szerokość od środka aż do górnej części celownika. Ponieważ jest podobny do dupleksu, jest zalecany do tych samych zastosowań i jest bardzo prosty w użyciu.

Krzyż celowniczy V-plex 

V-Plex to siatka oparta na MOA, która jest w zasadzie wersją standardowej siatki duplex firmy Vortex Optics. Posiada nieco szersze i ciemniejsze poziome i pionowe słupki, które zawężają się do cieńszej linii z celownikiem opartym na dupleksie. Jest to nieco bardziej unowocześniona siatka typu German.

Podświetlane siatki celownicze

Wiele lunet jest oferowanych z podświetlanymi celownikami. Dzieje się tak, aby Twój celownik był widoczny w słabym świetle. Problem z tą funkcją w niedrogich lunetach karabinowych polega na tym, że nawet przy regulowanym sterowaniu oświetleniem minimalna jasność siatki jest nadal zbyt jasna i natychmiast pogarsza jakość twojego wzroku, a niektóre siatki są tak jasne, że możesz nawet nie widzieć wyraźnie twojego celu. Najwyższej jakości lunety rozwiązały ten problem metodą prób i błędów oraz precyzyjnie regulowanymi cyfrowymi elementami sterującymi. Leica zastosowała w swoich lunetach Leica PRS nowe i wyjątkowo precyzyjne siatki, zaś lunety celownicze Vortex oferuje podświetlane siatki EBR-7 i EBR-9 w rozsądnej cenie.